Magdalena Krasińska A Work of Music in Roman Ingarden’s AestheticsThe theme taken in this article is an ontological concept of the musical work of Roman Ingarden developed on the basis of phenomenological aesthetics. According to the eidetic reduction Ingarden rejects any colloquial opinions about how the existence of a musical composition, so that he holds that musical work is not the same nor the mental experience, or the performance, or to the music notations. Making a critique of the idealistic, psychologistic (...) and materialistic positions to explain how the existence of the musical work, Ingarden classified it as a object of purely intentional, where the musical notation is the ontological basis. Currently notation don’t allow for consolidation of all the moments of the work, especially not sound moments, so musical composition as every being intentional, is the scheme required to complete and define more precisely where are the ontological gaps; each performance of a musical work is the complete of potential spaces, specification of works. A few comments on so constructed theory publishes musicologist Zofia Lissa. The main objection against Ingarden is the fact that his concept aspires to be universal, while he created it solely on the basis constituted in the scores ‘classical’ works of modern European music, while ignoring other musical phenomena, such as avant-garde music or folklore. Finally raised is a matter of the ontology of newest pieces of music, belonging to the so-called popular music, that do not have ontological basis in the form of musical notation, what in view of the Ingarden’s theory does problematic the issue of their identity. Keywords: ontological concept of the musical work, phenomenological aesthetics, Roman Ingarden, identity of the musical work. (shrink)

Abstrakt Analizy w zakresie starogreckich znaczeń słowa pathos skłaniają do postawienia tezy, że należy mówić o czterech głównych kontekstach, które ukształtowały rozumienie tej kategorii: o kontekście retorycznym, etycznym, tragicznym i emotywnym (passio). Chociaż wszystkie cztery wspomniane obszary pozostawały względem siebie stosunkowo niezależne, modyfikując sens pojęcia pathos w czasem bardzo odległych rejestrach czasowych, to można wskazać pewien wspólny rdzeń, determinujący charakter omawianej kategorii: mianowicie jej inherentną zakłóceniowość, kryzysogenność i afektywność. Pozostaje on w ścisłej relacji z odniesieniem patosu do doświadczeń bolesnych, nagłych, (...) zadziwiających, a także – tak, jak w ślad za Grekami czyni to Waldenfels – do stanów pasywnych, z których podmiot, pod wpływem patycznego ugodzenia, wybudza się jako żywo reagujący, cielesny „respondent”. Celem niniejszego artykułu jest prześledzenie owych starożytnych źródeł patosu i wskazanie ich współczesnych reminiscencji, rozbrzmiewających w Waldenfelsowskiej fenomenologii responsywnej. Struktura tekstu jest następująca: w pierwszej części przyglądamy się historycznym zastosowaniom pojęcia pathos (głównie w ramach tradycji greckiej); w części drugiej analizujemy patos pod kątem zdziwienia, uchodzącego według Platona i Arystotelesa za akt inicjujący myślenie filozoficzne; w części trzeciej, poświęconej fenomenologii Waldenfelsa, prezentujemy afektywny i cielesny wymiar doświadczenia patycznego, zradykalizowanego zarówno względem kartezjańskiego dualizmu, jak i Husserlowskiej teorii autoafekcji; w części czwartej powracamy do wyróżnionych wcześniej historycznych kontekstów patosu, aby pokazać, w jaki sposób Waldenfels na gruncie fenomenologii responsywnej aktualizuje je w ramach swojej polemiki z „klasycznymi” ujęciami doświadczenia i emocji. Słowa kluczowe: Patos, fenomenologia responsywna, Bernhard Waldenfels, retoryka, tragedia, etyka, afekt. (shrink)