Abstract

Lata dziecięce Bagrowa-wnuka S. T. Aksakowa to powieść autobiograficzna przedstawiająca zaledwie krótki odcinek życia twórcy – dzieciństwo. Pisarz nie ogranicza się w nim do kronikarskiego opisu epizodów z życia bohatera, lecz stara się zwrócić uwagę odbiorcy na to, co miało decydujący wpływ na ukształtowanie się „ja” autobiografisty; pod kreacją podmiotu, konstruuje bogatą, przekonywującą autokreację. W światopoglądzie małego Sierioży zauważamy, typowe dla autora zamiłowanie do natury i przyrody, szczególną troskę o trwałość rodzinnych więzów, przywiązanie do siostry i innych członków rodziny. W takim ujęciu autor dąży nie tylko do spełnienia misji biograficznej, ale ma na celu manifestację postaw autorskich. Wizerunek autora wyłania się poprzez sygnały jego aktywnej działalność nad tekstem. Również narracja staje się przedmiotem autorskiej gospodarki. „Ja narratora” zostaje uznane za „ja” reprezentanta autora rzeczywistego. Autor utożsamia się z bohaterem, przyjmuje jego punkt widzenia, relacjonuje jego odczucia i stany ducha; bawi się strukturą narracyjną powieści. Nawiązując dialog między opowiadaczem a odbiorcą, zmusza czytelnika do większej percepcji tekstu. Niweluje granicę między mową narratora i mową bohatera i umożliwia luźne przemieszczanie się „ja” narratora w przestrzeni czasowej powieści. Wypowiedź autorska zgodnie z zapowiedzią nurtów, które jak sentymentalizm czy romantyzm, wysuwały na czoło postulaty bezpośredniości i szczerości wypowiedzi autorskiej, spowodowały, iż powieść S. Aksakowa Lata dziecięce Bagrowa-wnuka stała się autentycznym i wiarygodnym przekazem doświadczeń piszącego, przepełnionym ekspresją uczuć.