Artykuł jest poświęcony analizie przestrzeni Łodzi przedstawionej w powieści Reymonta. Autor koncentruje się na popularnej opozycji natura versus cywilizacja, która jest wyeksponowana w Ziemi obiecanej. Autor odwołuje się także do toksycznego dyskursu Laurence’a Buella. Reymont zdaje sobie sprawę, że przyspieszona urbanizacja zaburzyła równowagę ekologiczną w środowisku. Nowe fabryki, które pojawiły się na terenie Łodzi, zmniejszyły obszary dzikiej przyrody. Toksyczne opary z kominów stały się wyraźnym znakiem zbliżającej się katastrofy ekologicznej. Drzewa porównane do szkieletów i zapach zgnilizny są dowodem postępującej agonii (...) w krajobrazie miejskim. Problem zanieczyszczenia środowiska wydaje się ignorowany przez protagonistów Ziemi obiecanej. Wynika to z faktu, iż przyroda postrzegana jest jedynie jako pole ciągłego wyzysku człowieka. Jedyną wrażliwą osobą jest narrator, który podobnie jak kronikarz dokumentuje destrukcyjne zmiany w ekosystemie. Niewątpliwie głos Reymonta jest przejawem dojrzałej, nowoczesnej świadomości ekologicznej. (shrink)

Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie nowego gatunku literackiego, jakim jest fikcja klimatyczna. Termin ten rozpowszechnił sięw drugiej dekadzie XXI w. Niektórzy naukowcy postrzegają cli-fi jako odmianę science fiction ze względu na obecne w nim motywy charakterystyczne dla utworów postapokaliptycznych. Inni z kolei traktują cli-fi jako podgatunek fikcji spekulatywnych, posługujący się różnymi konwencjami (np. thrillera, science fiction, prozy realistycznej). W przeciwieństwie do fantastyki cli-fi pełni funkcję dydaktyczną i stanowi rodzaj ostrzeżenia przed grożącą ludzkości katastrofą. Do popularnych motywów występujących w cli-fi należą: (...) powodzie, deforestacje, wymieranie gatunków zwierząt, katastrofy spowodowane wybuchem w elektrowniach atomowych. W niniejszym artykule autora interesują dwie powieści zaliczane do cli-fi. Pierwsza z nich (Lot motyla) posługuje się poetyką realistyczną, opisując zjawisko globalnego ocieplenia. Druga (Jasność), będąca pierwszą polską cli-fi, wykorzystuje poetykę postapokaliptyczną, ukazując skutki eksplozji w elektrowni atomowej w miasteczku Bethlem. (shrink)